मण्डलवर्गीकरणम्

दशावनिभ्यः। कर्माण्यवन्ति गच्छन्तीत्यवनयः। दशावनयोऽङ्गुलयो येषां ग्राहकत्वेन सम्बन्धिनस्ते दशावनयः। तान्ग्राव्णः। द्वितीयार्थे चतुर्थी। दशकक्ष्येभ्यः। कक्ष्याः प्रकाशका अङ्गुलयो येशां ते दशकक्ष्याः। तान्। दशयोक्त्रेभ्यः। योक्त्रवद्बन्धने साधनभूता दशाङ्गुलयो येषां तान्। दशयोजनेभ्यः। सोमेन सह योजने साधनभूता दाराशाङ्ग्लयो येषां तान्। दशभीशुभ्यः। कर्माण्यभितो व्याप्नुवन्तीत्यभीशवोऽङ्गुलयो दश येषां तान्। आजरेभ्यो जराविवर्जितान्दश दशभिर्धुरो धूर्भिर्हिंसितृभिः। तृतीयार्थे प्रथमा। युक्ता युक्तान्। द्वितीयार्थे प्रथमा। वहद्भ्यो वहतोऽभिषवाख्ये कर्मणि व्याप्रियमाणानर्चत। स्तुत। हे ऋत्विज इति शेशः। अत्र यास्कः। अनवयोऽङ्गुलयो भवन्त्यवन्ति कर्माणि कक्ष्याः प्रकाशयन्ति कर्माणि योक्त्राणि योजनानीति व्याख्यातमभीशवोऽभ्यश्नुवते कर्माणि दश धुरो दश युक्ताः वहद्भ्यः। धूर्धूर्वतेर्वधकर्मन इयमपीतरा धूरेतस्मादेव विहन्ति वहं धारयतेर्वा। नि. ३-९। इति॥७॥